دتکتور کابلی حرارتی 

در این مطلب، دتکتور حرارتی خطی (LHD) را معرفی می نماییم. طرز کار آن را توضیح می دهیم و در خصوص مزایا و معایب آن صحبت خواهیم کرد.

شما با خواندن این مقاله متوجه می شوید که دتکتور حرارتی خطی در چه مکان‌هایی کاربرد دارد و با انواع مختلف Linear Heat Detector آشنا خواهید شد.

در پایان به بررسی انواع روکش‌های محافظ دتکتورهای حرارتی کابلی خواهیم پرداخت.

دتکتور حرارتی خطی چیست؟

آشکارساز حرارتی خطی (Linear Heat Detector) که به اختصار LHD  یا دتکتور حرارتی کابلی نامیده می شود، یک حسگر حرارتی خطی است که می تواند حضور حرارت را در امتداد یک کابل حساس به حرارت تشخیص دهد.

دتکتور حرارتی کابلی که در زیرگروه دتکتورهای اعلام حریق صنعتی میباشد، جهت آشکارسازی آتش در سیستم‌های اعلام حریق متعارف و آدرس‌پذیر استفاده می شود.

این دتکتورها معمولا برای تشخیص حرارت در محیط‌هایی که دسترسی به آنها غیرممکن و سخت است استفاده می شوند.

همچنین استفاده از دتکتور حرارتی کابلی در زمانی که سایر دتکتورهای کشف آتش (همچون دتکتور دود، دتکتور حرارتی نقطه‌ای، یا دتکتور شعله) قابل استفاده نیست، پیشنهاد می شود.

این نوع دتکتورها معمولا در درجه حرارتهای 68، 78 ، 88، 105 و 185 درجه سانتیگراد و با روکش‌های محافظ مختلفی تولید می شوند.

انواع دتکتور حرارتی خطی

• دتکتور حرارتی کابلی:

این مدل رایج ترین و ارزان ترین نوع LHD می باشد. دتکتور حرارتی کابلی دارای دو رشته سیم مفتولی رسانا با روکش پلیمری ترموپلاستیک حساس به حرارت میباشد.

در هنگام افزایش دمای محیط، روکش پلیمری از بین می رود و دو رشته سیم به هم متصل می شوند. این عمل موجب اتصال کوتاه می شود که توسط مدارهای الکترونیکی پانل‌های اعلام‌حریق به عنوان حریق شناخته میشود.

در سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر این اتصال کوتاه توسط ماژول زون کانونشنال (Conventional Zone Module) یا توسط ماژول ورودی (Input Module) شناسایی می شود و پانل اعلام حریق آدرس پذیر وارد حالت هشدار آتش (Fire) می شود.

در سیستم اعلام حریق متعارف نیز ارتباط بین کابل LHD با پانل اعلام حریق متعارف توسط یک مقاومت (معمولا 1k-ohm 1watt) برقرار می شود.

وقتی که کابل حرارتی فعال می شود، باعث اتصال کوتاه خواهد شد و مقاومت با مدار زون موازی می شود و پانل متعارف وارد حالت هشدار آتش (Fire) می شود.

• دتکتور حرارتی فیبر نوری:

یکی از جدیدترین نوع LHD میباشد که داخل آن از فیبر نوری استفاده شده است. عملکرد فیبر نوری به گونه‌ای است که تغییرات دمایی در طول کابل را با دقت بالا ثبت و منعکس کند و محل وقوع حرارت را در طول کابل ردیابی کند.

در این سیستم‌ها، کابل فیبر نوری حساس به حرارت به یک کنترولر متصل می شود. کنترولر یک اشعه نور را به داخل کابل می فرستند و وضعیت آن را در سراسر طول کابل پایش می کند.

در زمان بروز حریق و افزایش حرارت در قسمتی از کابل توسط کنترولر شناسایی می شود و سیگنال مناسب به پانل اعلام حریق ارسال می شود. طول کابل فیبر نوری می تواند تا 12 کیلومتر باشد.

دتکتورهای حرارتی کابلی معمولا در مکانهای زیر استفاده می شوند:   

• سینی‌های کابل
• تونل‌ها
• پارکینگ‌های چند طبقه
• مخازن سوخت
• چاه آسانسور
• سردخانه
• صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
• نوار نقاله‌ها
• قفسه‌های انبارها
• نیروگاه‌ها

برخی از مزایا و استفاده از آشکارساز حرارتی کابلی (LHD) عبارتند از:

• آشکارسازهای حرارتی خطی می توانند پوشش مداوم و یکنواختی را برای مناطق بزرگ و پیچیده ای مانند سینی کابل ها، تونل ها، انبارها، نوار نقاله ها و غیره فراهم کنند. آنها می توانند آتش را در هر نقطه ای از طول کابل که می تواند تا 3000 متر باشد شناسایی کنند.

• این دتکتورهای LHD از نظر قیمتی در مقایسه با سایر راهکاری موجود، ارزان تر هستند.
• بر خلاف دتکتورهای دود نقطه ای، این آشکارسازها به تمیزکاری نیاز ندارند و به همین علت مناسب نصب در مکانهایی با دسترسی سخت هستند.
• در صورت انتخاب روکش مناسب برای دتکتورهای حرارتی کابلی، آنها می توانند در محیط های سخت مانند دمای بالا، رطوبت، گرد و غبار، مواد شیمیایی، ضربه، نور خورشید و غیره استفاده شوند. آنها می توانند چندین سال دوام بیاورند و نیاز به حداقل نگهداری دارند. به همین دلیل مناسب محیط‌های صنعتی و فضاهای بیرونی (Outdoor) هستند.

• آشکارسازهای حرارتی خطی به راحتی نصب می شوند و با سیستم‌های اعلام حریق مختلف یکپارچه می شوند. آنها همچنین می توانند تنظیمات دمای مختلف را برای مناطق مختلف در یک منطقه ارائه دهند.

• کابل های LHD می توانند از هشدارهای نادرست (آلارم کاذب یا False Alarm) که در سایر انواع سامانه‌های تشخیص آتش، مانند آشکارساز دود یا آشکارساز شعله جلوگیری کنند. بنابراین فقط با رسیدن به یک آستانه دمای خاص که در طول کابل فراتر رفته است، فعال می شوند.

• کابل دتکتورهای حرارتی دقیقا بر روی مکان خطر نصب می شوند. به همین دلیل عملکرد آنها در مقایسه با سایر دتکتورهای حراتی که نقطه هستند، سریع تر است.
• دتکتورهای حرارتی کابلی که دارای تاییدیه ATEX هستند، یکی از بهترین گزینه ها جهت نصب در مکانهای خطرناک (Hazardous Areas) می باشند.

برخی از معایب و استفاده از آشکارساز حرارتی کابلی (LHD) عبارتند از:

• آشکارسازهای حرارتی خطی در اکثر موارد قادر به مشخص نمودن محل دقیق آتش در کابل نیستند. در صورتی که دانستن مکان آتش در طول کابل اهمیت فراوان دارد، می تواند از ماژول نمایش مسافت (Distance Locator) و یا دتکتور حرارتی فیبر نوری استفاده کرد.

• این دتکتورها نسبت به سایر آشکارسازهای آتش (ماننده دتکتور دود یا دتکتور شعله)، عملکرد کندتری دارند. به همین دلیل استفاده از سایر دتکتورهای اعلام حریق در کنار LHD مفید می باشد.

• آشکارسازهای حرارتی خطی ممکن است نتوانند آتش های کوچک را که حرارت کافی برای ذوب پلاستیک پلیمر در کابل را تولید نمی کنند، شناسایی کنند.
• دتکتورهای حرارتی خطی ممکن است تحت تأثیر عوامل خارجی قرار گیرند که ممکن است باعث ذوب یا اتصال کوتاه در کابل شوند. آسیب مکانیکی، تداخل الکتریکی، نفوذ آب و غیره از این عوامل می باشند. این عوامل ممکن است منجر به هشدارهای نادرست شود.

روکش های محافظ دتکتورهای حرارتی کابلی 

متداول روکش کابل‌های LHD از جنس PVC می باشد. این روکش جهت استفاده عمومی در فضاهای داخلی (Indoor) کاربرد دارد ولی به هیچ وجه مناسب مکان‌های صنعتی نیست.

از آنجا که LHD ها در شرایط مختلف و صنایع گوناگونی استفاده می شود، لذا بر اساس محل نصب، باید روکش مناسب آن را انتخاب نمود.

• روکش نایلون (Nylon Coating): مقاوم در برابر نور خورشید و اشعه UV می باشد و مناسب نصب در فضاهای بیرونی است.
• روکش پلی پروپیلن (Polypropylene Coating): این روکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی و مناسب نصب جهت پروژه های صنعتی و صنایع نفت و پتروشیمی است
• روکش استینلس استیل (Stainless Steel over-braiding): مقاوم در برابر صدمه‌های فیزیکی و مناسب نصب در پروژه‌های صنعتی و صنایع نفت و پتروشیمی