اسپیرینکلر آتش‌نشانی

در این متن سعی داریم از بخش اطفاء حریق توضیحی درباره اسپیرینکلر آتش‌نشانی ارائه دهیم:

• اسپرینکلر (sprinkler) چیست؟
• نحوه عملکرد اسپرینکلر
• انواع اسپرینکلر
• نوع سنسور حرارتی
• نوع واکنش
• دمای فعال شدن

اسپرینکلر (sprinkler) چیست؟

اسپیرینکلر یا همان آبفشان یکی از کوچکترین در عین حال مهم‌ترین بخش از سیستم اطفاء حریق آبی به شمار می‌رود.

عملکرد اسپیرینکلر چگونه است؟

قبل از توضیح نحوه عملکرد اسپیرینکلر باید به توضیح مختصری از اجزای اسپرینکلر بپردازیم.

به طور کلی هر اسپرینکلر از 4 جزء تشکیل می‌شود:
1- قاب اسپرینکلر : بدنه‌ی اصلی اسپرینکلر که دیگر اجزاء بر روی آن قرار می‌گیرند قاب نام دارد. قاب اسپیرینکلرها از جنس برنج می‌‌باشد.

2- سنسور یا اتصال حرارتی : مهمترین بخش هر اسپیرینکلر سنسور حرارتی آن است. وظیفه آن ثابت نگه داشتن درپوش در جای خود و فعال‌سازی اسپرینکلر می‌باشد.

نوع سنسور حرارتی برای اسپرینکلر‌ها وجود دارد:

1- حباب شیشه‌ای:

این حباب یک کپسول شیشه‌ای حاوی مایع حساس به حرارت می‌باشد.

در هنگام بروز حریق و بالا رفتن دما مایع درون حباب منبسط شده و کپسول می‌شکند.

با شکسته شدن حباب اسپرینکلر و جا به جا شدن درپوش آب خارج می‌شود و عملیات اطفاء حریق را آغاز می‌کند.

مایع درون این حباب دمای فعال شدن اسپرینکلر را مشخص می‌کند. در ادامه به توضیح کامل آن می‌پردازیم.

2- اتصال زودگداز:

این نوع سنسور از جنس آلیاژ حساس به حرارت می‌باشد که با افزایش دمای اطرافش شروع به ذوب شدن می‌کند. با ذوب شدن سنسور درپوش جا به جا و حفره خروج آب باز می‌شود.

3- دفلکتور: یک صفحه‌ی شیب‌دار است که با خروج آب و برخورد به این صفحه، چتری از آب پودری بر روی حریق به وجود می‌آورد.

4- درپوش اسپرینکلر: بر روی بدنه اسپیرینکلر یک حفره جهت خروج آب وجود دارد. با شکسته شدن و یا ذوب شدن سنسور حرارتی اسپرینکلر، این درپوش از جای خود خارج می‌شود و حفره جهت پاشش آب به بیرون باز می‌شود.

برای درک بهتر اجزاء اسپرینکلر تصویر زیر را مشاهده کنید:

نحوه عملکرد اسپرینکلر

با به وجود آمدن حریق، دمای محیط رفته رفته افزایش می‌یابد.

مایع درون سنسور حرارتی منبسط شده و سبب شکسته شدن حباب می‌شود.

اگر سنسور حرارتی از نوع اتصال زودگداز باشد، سنسور شروع به ذوب شدن می‌کند.

با حذف شدن سنسور حرارتی، درپوش به راحتی میتواند حرکت کند.

با خروج آب از درون حفره باز و برخورد به دفلکتور چتری از پودر آب بر روی شعله‌های حریق ایجاد می‌شود.

انواع اسپیرینکلر

اسپیرینکلرها بر اساس نحوه نصب، دمای فعال سازی، نوع سنسور حرارتی و نوع واکنش به چهار گروه کلی تقسیم می‌شوند.

نحوه نصب: بر اساس کاربری محیطی که اسپرینکلر در آن نصب می‌شود نحوه نصب اسپرینکلر متفاوت خواهد بود.

البته محدودیت در نصب اسپرینکلر نیز به میزان اندکی در نحوه نصب آن موثر خواهد بود. بر همین اساس به  4 دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• اسپرینکلر بالازن:

  دفلکتور در این نوع اسپرینکلر حالت مقعر داشته و پس از برخورد آب به صفحه دفلکتور یک چتر همانند شکل زیر ایجاد می‌کند.

• اسپرینکلر پایین‌زن:

  دفلکتور در این نوع اسپرینکلر حالت محدب داشته و پس از برخورد آب به صفحه دفلکتور یک چتر همانند شکل زیر ایجاد می‌کند.

• اسپرینکلر دیواری:

  همانطور که از اسم آن مشخص است بر روی دیوار نصب می‌شود.

در این نوع اسپرینکلر ما دو دفلکتور داریم. دفلکتور اول پس از برخورد آب به آن آب را به صورت نیم داره پخش می‌کند و دفلکتور دوم مقداری از آب را به سمت دیوار برمی‌گرداند.

• اسپرینکلر مخفی:

  به جهت زیبایی نمای سقف از اسپرینکلرهای مخفی استفاده می‌شود.

این نوع اسپرینکلرها درون یک قاب هستند که به هنگام رسیدن دما به 20 درجه فارنهایت این قاب از اسپرینکلر جدا می‌شود.

اسپرینکلر با توجه به مایع درون حباب شیشه‌ای در دمای مشخص فعال می‌شود.

نوع سنسور حرارتی

همانطور که در بالا توضیح داده شد، سنسور حرارتی اسپرینکلرها یک کپسول شیشه‌ای حاوی مایع منبسط شونده یا یک قطعه آلیاژی حساس به حرارت می‌باشد.

در هر دو نوع پس از بالارفتن دما در اثر به وجود آمدن آتش و خارج شدن سنسور از محل خود درپوش جا به جا و آب خارج می‌شود.

نوع واکنش

اسپیرینکلرها بر اساس نوع واکنس به حرارت به دو گروه واکنش سریع و واکنش استاندارد تقسیم می‌شوند.

تنها تفاوت این نوع اسپرینکلرها که در ظاهر آن‌ها نیز مشخص است ضخامت حباب شیشه‌ای آن‌ها می‌باشد.

اسپرینکلر با حباب شیشه‌ای نازک اسپرینکلر واکنش سریع و اسپرینکلر یا حباب شیشه‌ای ضخیم اسپرینکلر واکنش استاندارد گفته می‌شود.

بر اساس کاربری محیط می‌توان یکی از این دو نوع اسپرینکلر را انتخاب کرد.

دمای فعال شدن

رنگ مایع درون حباب شیشه‌ای یا اتصال زودگداز نشان‌دهنده دمای فعال شدن اسپیرینکلر می‌باشد.

دمای فعال شدن هر اسپرینکلر با توجه به محل نصب، خطر و بار اشتعال مواد موجود در محل تعیین می‌شود.

در جدول کلاس بندی دما و طبقه بندی رنگ اسپیرینکلر آتش‌نشانی می‌توان حداکثر دمای سقف و دمای فعال سازی اسپیرینکلر را مشاهده کنید.

حداکثر دمای سقف		درجه‌بندی دما		کلاس‌بندی دما	کد رنگ	رنگ حباب شیشه‌ای
°F	°C	°F	°C
100	38	135-170	37-77	معمولی	بی‌رنگ یا مشکی	نارنجی یا قرمز
150	66	175-225	79-107	متوسط	سفید	زرد یا سبز
225	107	250-300	121-149	بالا	آبی	آبی
300	149	325-375	163-191	خیلی بالا	قرمز	بنفش
375	191	400-475	204-246	خیلی خیلی بالا	قرمز	بنفش
475	246	500-575	260-302	فوق العاده بالا	نارنجی	مشکی
625	329	650	343	فوق العاده بالا	نارنجی	مشکی

جهت انتخاب، خرید و اطلاع از قیمت اسپیرینکلر آتش‌نشانی مناسب برای پروژه‌های خود می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.