شرکت مهندسی ساریان سیستم نوین | تجهیزات اعلام‌حریق و سیستم اطفاء حریق
نویسنده: معصومه فتح‌جو 
آلارم کاذب
عملکرد سیستم اعلام‌حریق در یک مجموعه به چه صورت است؟
در یک سیستم اعلام حریق:
تعدادی کاشف (شستی، دود، حرارت و ترکیبی دود و حرارت) محیط را بررسی می کنند و در صورت تحریک، سیگنال حریق را به پانل مرکزی ارسال می کنند.
پانل مرکزی دستور فعال‌سازی هشدار دهنده‌ها( آژیر و آژیر- فلاشر ها) را ارسال می کند. اما گاهی عملیات هشدارسازی به اشتباه انجام میشود.
هرچند که وجود آلارم کاذب یک امر اجتناب‌ناپذیر می‌باشد اما تکرار آن باعث عدم اعتماد به سیستم اعلام‌حریق میشود.
عوامل موثر در آلارم های کاذب
- انتخاب دتکتور نامناسب
با توجه به کاربری محیط انتخاب نوع دتکتور بسیار حائز اهمیت برای عملکرد صحیح سیستم اعلام حریق خواهد بود.
مثال دتکتوری که برای پارکینگ در نظر گرفته می شود (دتکتور حرارت) باید با دتکتوری که برای اتاق (دتکتور دود) در نظر گرفته می شود تفاوت کند.
- عدم سرویس و نگهداری و تست دوره‌ای تجهیزات
عدم بررسی وضعیت پانل و رفع خطاهای آن و عدم تست دوره‌ای تجهیزات متصل به پانل
- پدیده های شبه آتش سوزی
در این موارد عملکرد دتکتورها به درستی انجام میشود اما علت هشدارسازی به دلیل عاملی مشابه حریق می باشد، مانند: دود سیگار یا قلیان، بخار آب، دود اسپند، پخت و پز، آتش بازی، جریان سریع هوا، حشرات ریز و گرد و غبار
- هشدار کاذب به دلیل خطای انسانی
از جمله پرتکرارترین عوامل آلارم کاذب فشردن شستی اعلام حریق می باشد.
شستی‌های اعلام حریق به منظور فعال‌سازی آژیر و آژیرفلاشرها در صورت رویت حریق توسط انسان می باشد
اگر مجموعه با خطر جدی رو به رو شد اهالی ساختمان با شنیدن صدای آژیرها محل حادثه را ترک کنند.
اما فشردن سهوی یا عمدی شستی باعث ایجاد رعب و وحشت می شود.
- کثیف بودن محفظه داخلی کاشف هایی مثل دتکتور دود و مولتی (دود و حرارت)
از آنجایی که کاشف‌های نقطه‌ای قدرت تمایز بین دود و گرد و غبار را ندارند.
در بعضی موارد در صورت کثیف بودن دتکتور یعنی وجود گرد و غبار در داخل محفظه (chamber) آن باعث ارسال سیگنال حریق به پانل مرکزی و آلارم کاذب میشوند.
راهکارهای به حداقل رساندن آلارم‌های کاذب (false alarm) چیست؟
داشتن یک طرح سیستم اعلام‌حریق که در آن دتکتورها با توجه به کاربری محیط به درستی انتخاب و نصب میشوند.
برای مثال در محیط‌هایی با وجود گرد و غبار یا دود مثل پارکینگ‌ها باید از دتکتور حرارت استفاده نماییم تا با تردد ماشین‌ها، دود خروجی از اگزوز به عنوان حریق در نظر گرفته نشود.
بهره‌وری از تیم نصب با تجربه و دوره دیده در خصوص سیستم‌های اعلام حریق
آموزش به ساکنین و تهیه راهنمای استفاده از سیستم اعلام حریق توسط شرکت مجری
استفاده از قابلیت‌های سیستم اعلام حریق پیشرفته
- برخی از دتکتورهای اعلام حریق دارای قابلیت Auto drift compensation یا به عبارتی تنظیم اتوماتیک آستانه آلارم به هنگام کثیفی می باشند که این موضوع باعث کاهش چشمگیری در تعداد هشدار‌های کاذب می شود.
با دارا بودن این قابلیت، محفظه داخلی دتکتور هر 24 ساعت یک بار چک می شود و در صورت کثیف بودن محفظه (Chamber) آستانه آلارم دتکتور را با توجه میزان کثیفی تغییر می یابد.
- استفاده از قابلیت گزارش‌گیری میزان کثیفی داخل دتکتورهای دود و ترکیبی و اقدام به تمیزی دتکتورهای کثیف
- باتوجه به طول عمر مفید دتکتورها معمولاً تولید کنندگان طول عمر مفید برای دتکتورهای دود را 10 سال می‌دانند و سنوات بیشتر باعث آلارم کاذب خواهد شد.
سررسید طول عمر مفید رادر نظر داشته باشید و در زمان مناسب اقدام به تعویض دتکتورها نمایید.
- تنظیم حساسیت کاشف‌های دود و یا مولتی در 4 سطح (LOW-Medium-Normal, High) می باشد که می توان حساسیت دتکتورها را در روز وشب، بنا بر نیاز مجموعه تغییر داد.
- استفاده از قابلیت Double knock از طریق این قابلیت می توان تعیین کرد تا دتکتورهای موجود در یک زون، 2 بار تحریک میشود و پس از بار دوم پانل وارد مرحله‌ی هشدارسازی شود.
- سرویس نگهداری دتکتورها اغلب دتکتورها به دلیل وجود گرد و غبار در محیط کثیف میشود،که طبق قوانین مقرر در استاندارد و ضوابط آتش‌نشانی به منظور حصول اطمینان از عملکرد صحیح قطعات، نیاز به تست و تمیزی دوره‌ای دارند.
