شرکت مهندسی ساریان سیستم نوین | تجهیزات اعلام‌حریق و سیستم اطفاء حریق
نویسنده: رضا اسماعیلی 
الزامات نصب سه‌راهی در شبکه لوله‌کشی FM-200
گاز HFC-227ea مشهور به FM-200 که در بسیاری از سیستم‌های اطفاء حریق گازی استفاده می شود، در داخل سیلندر در فشار 25bar یا 42bar با نیتروژن فشرده می‌شود.
گاز FM-200 در داخل سیلندر به صورت مایع بوده و با فشار نیتروژن به داخل شبکه لوله کشی وارد شده و از نازل‌ها در اتاق تخلیه می‌شود.
از آنجا که این گاز در هنگام عبور از شبکه لوله‌کشی بصورت سیال 2 فازی می‌باشد، لذا تغییر مسیر ناگهانی در جهت مسیر عبور سیال و به خصوص عدم رعایت الزامات طراحی سه‌راهی، باعث جدا شدن 2 فاز مایع و گاز شده و میزان گاز محاسبه شده در اتاق تخلیه نمی‌شود.
هر چند که نرم افزارهای طراحی محاسبات هیدرولیکی همچون VdS و Jensen Hughes تمامی این موارد را در هنگام طراحی سیستم FM-200 چک کرده و اخطار می‌دهند، ولی متاسفانه هنور در بسیاری از پروژه‌ها، سه راهی‌ها به اشتباه نصب می شوند و عملکرد سیستم را دچار اشکال می‌کنند.
در این شرایط می‌بایست از الزامات نصب سه‌راهی در شبکه لوله‌کشی FM-200 پیروی کرد.
نمونه صحیح اجرای سه‌راهی در محوطه اتاق و کف کاذب
- در صورتی که ورود گاز از مرکز سه‌راهی است، دو خروجی باید حتما در محور افقی باشند.
تغییر مسیر خروجی‌ها از افقی به عمودی حتما می‌بایست پس از طی مسافتی برابر با حداقل 10 برابر قطر لوله انجام شود.
به طور مثال اگر قطر لوله 2 اینچ است، تغییر مسیر می تواند پس از 50 سانتیمتر اتفاق بیفتد.
- در صورتی که ورود گاز از کنار سه‌راهی است، هم ورودی و هم 2 خروجی باید حتما در محور افقی باشند.
تغییر مسیر خروجی‌ها از افقی به عمودی حتما می‌بایست پس از طی مسافتی برابر با حداقل 10 برابر قطر لوله انجام شود.
نکات الزامات نصب سه‌راهی در شبکه لوله‌کشی FM-200
در هنگام استفاده از سه‌راهی در لوله‌کشی سیستم
FM-200 مد نظر قرار داد، آگاهی از میزان خروجی گاز از سه‌راهی در حالت‌های متفاوت است.
هر چند که این موضوع همواره توسط نرم افزار هیدرولیکی راستی آزمایی می شود ولی آگاهی آن به طراحی شبکه لوله‌کشی کمک می کند.
در هنگام ورود یک سیال 2 فازی به سه‌راهی، مقدار زیادی از قسمت مایع سیال به حرکت خود در مسیر مستقیم ادامه می دهد و مقدار کمی از آن تغییر مسیر می‌دهد.
در هنگام استفاده از سه‌راهی با ورودی وسط (Bull Tee)، بین 30 تا 70 درصد گاز از هر کدام از خروجی‌ها خارج می شود.
طبیعتا در صورتی که هر دو مسیر خروجی و نازل‌ها کاملا یکسان باشد، این درصد بصورت 50-50 خواهد بود.
در هنگام استفاده از سه‌راهی با ورودی کنار (Side Tee)، بین 70 تا 90 درصد گاز از خروجی مستقیم خارج شده و 10 تا 30 درصد گاز نیز از خروجی غیرمستقیم خارج می‌شود.
دانستن این نکته از آن جهت حائز اهمیت است که در هنگام استفاده از سه‌راهی به میزان مورد نیاز گاز خروجی از آن انشعاب براساس حجم فضا توجه کرد.
این مقاله کوتاه سعی شده است که فقط به بررسی الزامات نصب سه‌راهی در لوله‌کشی سیستم FM-200 بپردازیم.
بدیهی است که الزامات فراوان دیگری را می‌بایست مد نظر قرار داد که در مقالات بعدی به آنها خواهیم پرداخت.
دانلود کامل مقاله الزامات نصب سه‌راهی در شبکه لوله‌کشی FM-200
